Patriottisme, Voor God en Vaderland?

Zo lang de mensheid bestaat, zijn er conflicten geweest.  Soms met primitief geweld, soms met gesofisticeerde wapens, economische sancties of psychologische drukmiddelen. Macht en winstbejag, religie, technologie/wetenschap of research, kunnen oorzaak zijn van spanning, dreiging of geweld.  Echter kunnen zij, ten goede, het tegenovergestelde beogen en nastreven. De mens toont zich in tijde van oorlog op de meest rauwe manier. Als de oplossing op basis van diplomatie niet lijkt te werken (1), kunnen landen in een oorlogssituatie belanden.

Het volgend verhaal blijft me bij. Het betreft een belofte van trouw aan een geloofsgebod.  In dit verhaal vormt religie geen oorzaak tot spanning, integendeel. Nu het geloof na tijden van duistere geheimen en wereldvreemdende aanpak, in grote crisis is beland en zichzelf opnieuw dient uit te vinden,  stel ik me de vraag of in oorlogstijd de uitspraak “Voor God en Vaderland” nog toepasselijk zou zijn.

Het verhaal betreft Desmond Doss, een 26-jarige Amerikaan die ten tijde van de Tweede Wereldoorlog uit patriottisme zijn land wilde dienen. Omwille van de trouw aan één van de geboden van zijn geloof “gij zult niet doden”, weigerde hij wapens te dragen of op anderen te schieten. Doss besloot zich in te zetten bij het militair medisch personeel. Als lid van de military medical staff, heeft hij in het Japanse Okinawa in W.O.II tientallen keren zijn leven gewaagd voor zijn kameraden. Dit, terwijl ook de medische helpers door de Japanners onder vuur genomen werden om hun hulp aan gewonden te bemoeilijken. Hierna werd noodgedwongen beslist om het militair medisch personeel te bewapenen.  Niet echter Desmond Doss.  Steeds bleef de trouw aan zijn geloof doorwegen. Een zo verregaande trouw aan een geloofsgebod in extreem altruïstische zin, is moeilijk te vatten. Ondanks de erg gevaarlijke situaties waarin het medisch personeel zich bevond,  beschoot hij de vijand, zijn medemens, niet.  De felle slag om Okinawa in 1945, maakte 150.000 slachtoffers in een kleine drie maanden tijd.  Met gevaar voor eigen leven, wist Desmond Doss een 75-tal gewonden in veiligheid te brengen.   Hijzelf werd uiteindelijk getroffen door een granaat en een kogel maar overleefde zijn verwondingen.  Later zou hij the Medal of Honor (uitgereikt voor opvallende moed) ontvangen.

“Mankind must put an end to war, or war will put an end to mankind” (2)

Bron : Wikipedia.  Desmond Doss (7/2/1919-23/3/2006), korporaal, bijnaam : de prediker (the preacher)

1) De Zweedse diplomaat, Dag Hammarskjöld, Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties kwam om het leven in de nacht van 17 op 18 september 1961, in een zogenaamd vliegtuigongeluk in Zambia. Hammerskjöld was onderweg naar Katanga voor vredesonderhandelingen.  Het ongeluk wordt nog steeds in twijfel getrokken.

Bron :  HLN 8/10/2019 & ‘Cold Case Hammarskjöld”, Deense documentaire van Mads Brügger.

(2) Uitspraak van J.F. Kennedy op een bijeenkomst van de Verenigde Naties in 25/09/1961.

Rita Verbist 02/2020