Toeval of een speling van het lot ? De volgende tentoonstelling, na Louwke Poep (onder voorbehoud), draagt de naam YES!
YES! Uitroep van enthousiasme, kiezen voor positiviteit, de uitdaging aangaan. Het terugvinden en wending geven aan wat mislukt, vervallen of geschonden lijkt. Een samenleving die het nog moeilijk samen kan vinden, de oernatuur die onachtzaam wordt gekwetst, de e-commerce lokroep die ons oorverdovend toewenkt. Het is een zonnige lente geworden, waarin bloesems ons troostend omarmen. Ons hoopvol stemmen in deze barre tijd van angst, verlies en verdriet. Ons voorspiegelen dat er aan de huidige normen van veelvuldige handhygiëne en afstand houden, een einde zal komen. Een einde dat een nieuw begin zal inluiden, geschoeid op de bestaande leest ? Andere, uitdagende kansen zal bieden ? Uitgerekend in deze confronterende periode richten kunstenaars hun ogen op de toekomst.
Nog ontbreekt de uitroep, al hoort men reeds gefluister, gemompel … YES! …
Rita Verbist
04/20

NIEUW THEMA 2020 – LOUWKE POEP

hoop en wanhoop / macht en onmacht / dreiging en vrees

Nu het virus centraal staat en ons leven, gewoontes en routine lijkt over te nemen, komt Louwke Poep mij voor het oog.  Plots staat de mensheid tegenover een onbekende, mogelijk dodelijke vijand die wild om zich heen slaat.   Het enige dat, los van berichtgeving die ons duidelijk maakt hoe ernstig de situatie is en hoe ons best te beschermen, eveneens naar voor komt zijn waarden die, zo leek het wel, wat in de vergeethoek beland waren. Solidariteit, burgerzin, back to basics, tous ensemble, dit is een grabbel uit de woordenschat die we nu op ons pad vinden.  Met reden. Hopelijk blijven deze noodzakelijke inzichten ons bij, lang nadat een vaccin werd gevonden.  Lang nadat de ganse wereld deze confronterende, zware periode achter zich heeft kunnen laten.  Laat ons hopen.

Rita Verbist

15/03/2020

Patriottisme, Voor God en Vaderland?

Zo lang de mensheid bestaat, zijn er conflicten geweest.  Soms met primitief geweld, soms met gesofisticeerde wapens, economische sancties of psychologische drukmiddelen. Macht en winstbejag, religie, technologie/wetenschap of research, kunnen oorzaak zijn van spanning, dreiging of geweld.  Echter kunnen zij, ten goede, het tegenovergestelde beogen en nastreven. De mens toont zich in tijde van oorlog op de meest rauwe manier. Als de oplossing op basis van diplomatie niet lijkt te werken (1), kunnen landen in een oorlogssituatie belanden.

Het volgend verhaal blijft me bij. Het betreft een belofte van trouw aan een geloofsgebod.  In dit verhaal vormt religie geen oorzaak tot spanning, integendeel. Nu het geloof na tijden van duistere geheimen en wereldvreemdende aanpak, in grote crisis is beland en zichzelf opnieuw dient uit te vinden,  stel ik me de vraag of in oorlogstijd de uitspraak “Voor God en Vaderland” nog toepasselijk zou zijn.

Het verhaal betreft Desmond Doss, een 26-jarige Amerikaan die ten tijde van de Tweede Wereldoorlog uit patriottisme zijn land wilde dienen. Omwille van de trouw aan één van de geboden van zijn geloof “gij zult niet doden”, weigerde hij wapens te dragen of op anderen te schieten. Doss besloot zich in te zetten bij het militair medisch personeel. Als lid van de military medical staff, heeft hij in het Japanse Okinawa in W.O.II tientallen keren zijn leven gewaagd voor zijn kameraden. Dit, terwijl ook de medische helpers door de Japanners onder vuur genomen werden om hun hulp aan gewonden te bemoeilijken. Hierna werd noodgedwongen beslist om het militair medisch personeel te bewapenen.  Niet echter Desmond Doss.  Steeds bleef de trouw aan zijn geloof doorwegen. Een zo verregaande trouw aan een geloofsgebod in extreem altruïstische zin, is moeilijk te vatten. Ondanks de erg gevaarlijke situaties waarin het medisch personeel zich bevond,  beschoot hij de vijand, zijn medemens, niet.  De felle slag om Okinawa in 1945, maakte 150.000 slachtoffers in een kleine drie maanden tijd.  Met gevaar voor eigen leven, wist Desmond Doss een 75-tal gewonden in veiligheid te brengen.   Hijzelf werd uiteindelijk getroffen door een granaat en een kogel maar overleefde zijn verwondingen.  Later zou hij the Medal of Honor (uitgereikt voor opvallende moed) ontvangen.

“Mankind must put an end to war, or war will put an end to mankind” (2)

Bron : Wikipedia.  Desmond Doss (7/2/1919-23/3/2006), korporaal, bijnaam : de prediker (the preacher)

1) De Zweedse diplomaat, Dag Hammarskjöld, Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties kwam om het leven in de nacht van 17 op 18 september 1961, in een zogenaamd vliegtuigongeluk in Zambia. Hammerskjöld was onderweg naar Katanga voor vredesonderhandelingen.  Het ongeluk wordt nog steeds in twijfel getrokken.

Bron :  HLN 8/10/2019 & ‘Cold Case Hammarskjöld”, Deense documentaire van Mads Brügger.

(2) Uitspraak van J.F. Kennedy op een bijeenkomst van de Verenigde Naties in 25/09/1961.

Rita Verbist 02/2020

Louwke Poep

‘Louwke Poep’ wordt het standbeeld ter ere van de oorlogsslachoffers  in Kapellen genoemd. Naar de vrouw die model stond bij de beeldhouwer THEO BLICKX (1875 – 1963). De eigenlijke naam is ‘Treurende moeder’. Theo Blickx (geboren in Mechelen) bleef, ondanks zijn groot talent en zijn inventief werk, ten onrechte een schaduwfiguur in de kunstwereld. Een van zijn leerlingen was niemand minder dan Rik Wouters, die bij Blickx lessen in schetsen en boetseren volgde. Op de begraafplaats van Kapellen staat de beeldengroep ‘Vaders einde’; een werk dat eveneens een bewijs vormt voor Blickx gave om een ‘zinnebeeld’ te scheppen. Tijdens de tweede wereldoorlog werd ‘Louwke Poep’ beschadigd. Het beeld werd nadien niet onmiddellijk gerepareerd. Het monument verloor hierdoor aan artistieke waarde maar werd in de jaren na de tweede wereldbrand een symbool tegen oorlog en geweld! Pas in 2016 werd, met mortel, een restauratie doorgevoerd.

 

Oorlog  tegenover vrede !
Geluk tegenover verdriet. Zwart tegenover wit !
Tussen deze uitersten zijn er duizend schakeringen die niet pal tegenover elkaar staan maar in elkaar vervagen en vervloeien.
Dit middenveld is de arena waar het leven zich afspeelt. Hier vecht men tegen het noodlot, het toeval en, noodgedwongen, soms ook tegen  medemensen.
Nijd en onverschilligheid zijn staalharde tegenstanders.
Zonder bondgenoten is het gevecht meestal bij voorbaat verloren. Maar niet altijd…
Eén woord volbrengt soms meer dan boeken vol geleerde spreuken. Eén handgebaar, hoe aarzelend ook, opent een wereld van mogelijkheden.
Vriendschap,  haat !
Oorlog , vrede !
Contrasten  !

Yolande