In haar essay “The Carrier Bag Theory of Fiction” (besproken in: ‘The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology, 1996’), stelt Ursula K. Le Guin (1929-2018), dat ‘before the tool that forces energy outward, we made the tool that brings energy home”, m.a.w. de eerste ‘uitvinding’ van de vroegste mens moet een ‘container’ geweest zijn, een draagtas, een zak, een ‘sacoche’ als het ware, bestemd om voedsel te verzamelen -een vrouwelijke vondst. Dit in tegenstelling tot de ontdekking van het jachtwapen, met name de speer, een fallisch symbool bij uitstek -een dominerende mannelijke vinding…noteer het feministische trekje. De literaire theorie hieruit voortvloeiend poneert dat de literaire tekst, de novelle, de roman enz. een ‘container’ kan zijn van woorden, het verband verbeeldend tussen ecologie (natuur in ruime zin) en (feministische) literatuur, of nog het verschil onderzoekend tussen de harde mannelijke en de zachte vrouwelijke meer emotionele benadering van de (kunst)wereld.
Als overtuigd feministe breidt U.K. Le Guin in deze theorie uit naar het ecofeminisme: zij ziet (evenals enkele andere vrouwelijke auteurs) een parallel tussen de onderdrukking van de natuur door de ongebreidelde kapitalistische economie (zie de ontbossing van het Amazonewoud als recent voorbeeld) en de onderdrukking van de vrouw door het overwegend ‘mannelijk onderdeel’ van datzelfde economisch kapitalisme (ook op de kunstmarkt).
Is de lege doosvormige ruimte aan de Leo Baekelandstraat dan een container, die met positieve energie (zowel ♂️als ♀️), met kunst moet gevuld worden? Door Yin en Yang? Le Guin bewandelde namelijk ook het pad van de Tao en voerde ambiseksuele personages op…iedereen kan -gedurende korte tijd- zowel man als vrouw worden, naargelang de gelegenheid zich voordoet. Handig, toch?
Curator Benjamin Verdonck reikt zo een denkkader aan, een kluif waarop de Kappakunstenaars naar hartenlust hun tanden kunnen stuk bijten…
LeGuin, Kroeber, Ursula. “De draagtas theorie van fictie.” De Ecocriticers lezer: monumenten in het alfabetisme ecologie. Ed. Cheryll Glotfelty, Harold Fromm. Athene, Georgië: Universiteit van Georgië Press, 1996. 149-154.
Hierbij vind je de link naar de Nederlandse vertaling van The Carrier Bag Theory of Fiction.
Draagzak-theorie der menselijke evolutie
Hieronder vind je de volledige tekst. Gewoon op klikken.
